Hans van Breukelen

We kennen Hans van Breukelen als een topkeeper, maar sinds maandagavond weet ik, dat hij ook een topspreker is. In de bibliotheek van Katwijk was een lezing van de schrijver van "Winnen : van talent naar topspeler".

Om kwart voor 8 kwam hij binnen. Er waren toen ongeveer 10 belangstellenden. En wat ik bij geen enkele andere spreker heb meegemaakt, gebeurde: hij gaf iedereen een hand en stelde zich netjes voor!
Het bleek de opmaat voor een fantastische avond. Om 8 uur precies wilde Van Breukelen beginnen. "Je moet de mensen, die op tijd zijn, belonen!"

De avond ging vooral over mentale training: hoe haal je het beste uit jezelf. Hij opende met het Europees kampioenschap voetbal in 2008. Marco van Basten had een "familie-sfeer" weten te creëren. De wereldkampioen Italië en de verliezend finalist Frankrijk waren verslagen met ruime cijfers, Roemenië moest er ook aan geloven tegen het B-elftal en iedereen zag Oranje doordenderen naar de finale. Maar tegen Rusland ging het mis. Hans van Breukelen kreeg destijds half Nederland over zich heen, toen hij zei, dat Marco van Basten Khalid Boularouz naar huis had moeten sturen, toen zijn vrouw bevallen was van een doodgeboren kindje. Door alle spelers, inclusief de ongelukkige Boularouz, met een rouwband te laten spelen, was de focus helemaal verdwenen.

Wel was dit EK van 2008 het begin van het boek "Winnen". Er zijn 57 topvoetballers geinterviewd om de winnaarsmentaliteit te kunnen doorgronden. Wat is hiervan het geheim?

In hun jeugd waren ze vaak niet de beste speler van hun elftal, maar door toewijding kwamen ze later toch boven drijven.
In het begin van zijn carriere was Hans van Breukelen ook leraar. Daar vervolgde hij mee. "Toen ik begon waren er 2 50-jarigen op school. De een stond bij de deur om iedere leerling te verwelkomen. De tweede zat achter zijn bureau. "Ik moet nog 5 jaar en 3 maanden." In de lerarenkamer verwachtte Hans, dat deze laatste leraar zijn licht op zou steken bij de leraar, die met zoveel plezier voor de klas stond. Maar nee, hij ging liever bij het groepje klagers zitten, dat elkaar in hun negatieve kijk versterkten.
Hetzelfde gebeurde bij sportdagen. 's Ochtends kwamen er kinderen op het sportveld klagen, dat ze niet zo'n zin hadden. 's Middags gebeurde in het zwembad hetzelfde, veelal door dezelfde kinderen. "Hans", zei één van zijn collega's: "Je richt nu alle aandacht op die paar kinderen. Kijk eens naar de rest: meer dan 50 kinderen hebben plezier!"

De beginjaren van de voetbalcarriere kenmerkten zich door fouten en foutjes. Zozeer, dat een krant, die graag met chocoladeletters uitpakt, nu Van Breukelen als blunderaar afficheerde. Het was 1987. De plek onder de lat van Oranje was hij kwijt geraakt en hij dacht er over terug te gaan naar Engeland, waar hij met Nottingham Forest twee topjaren had beleefd.

Zijn vrouw zette hem aan om terug te vechten. Een jaar later had Van Breukelen met een gestopte strafschop PSV de Europa Cup 1 bezorgd en in de finale een penalty gepakt tegen de Sovjet-Unie.
Toeval? Nee, beslist niet. De keeper van PSV ging naar haptonoom Ted Troost, die in die jaren veel Nederlandse topsporters onder zijn hoede had. Van Breukelen ging wedstrijden in met de gedachte: "Ik mag geen fouten maken!" En wat ga je dan doen? Juist!
'Geen" en "Niet" werkt niet bij het denken. "Denk niet aan je linkerknie" kregen we te horen, en waar denk je dan aan? Inderdaad.
Troost leerde Van Breukelen om de wedstrijd te visualiseren, maar dan met prachtige reddingen, die dan ook steeds vaker voorkwamen.
Zo kwam hij steeds beter in zijn vel te zitten met positief denken. The flow. Dit uit zich niet alleen in de sport, maar is op alle terreinen van het leven toepasbaar, in je werk, maar ook in de opvoeding. Hierin valt nog een wereld te winnen, met name voor Nederlanders. Want hoe voeden wij op? "Doe dit niet!" "Laat dat!" Kortom, 90% van onze boodschappen naar kinderen is negatief! En dan verwachten wij, dat ze positief in het leven staan...

Hoewel we het te weinig doen, is het van groot belang om complimenten te geven. Mensen kunnen hier van "groeien", hoewel veel Nederlanders moeite hebben met het ontvangen van complimenten: "Och, ik was hier toch" of "Ik doe nu alleen mijn werk!"
Of sterker nog. Veel mensen denken dan: "Wat wil hij bij me gedaan krijgen?"

Desondanks hoef je niet te wachten voor je iemand complimenten geeft tot diens begrafenis of crematie....
Een andere oefening, die we kregen, was om het verschil te ervaren tussen "je best doen" en "er alles voor over hebben". We moesten gaan staan en ons zo lang mogelijk maken. Dat lukte goed. We deden ons best. Toen moesten we echt tot het uiterste gaan. Je zo lang mogelijk maken ging wat pijn doen. Dat is het verschil! Wil je namelijk de top halen, dan kan dat niet zonder pijn of andere opofferingen.
Een van die opofferingen: niet gaan stappen, maar op tijd naar bed en goed letten op wat je eet en drinkt. Verder moet je steeds kijken, waar je je kunt verbeteren. Dit kan ook, door met anderen te praten met het doel om van elkaar te leren.
Dit lukt alleen, als je het met plezier doet. Volg je passie!
Even ter illustratie. Ik citeer nu uit de nieuwsbrief van de school van mijn vrouw: "We kunnen weer een onderwijsjubileum vermelden! Woensdag 4 april was juf Ada Buijs 25 jaar werkzaam in het onderwijs. Dat is een felicitatie waard! Wij hopen dat ze de komende jaren net zo met hart en ziel zal blijven werken als ze altijd heeft gedaan. Bevlogen en met een enorme deskundigheid: dat komt de school, onze kinderen en ons team zeer ten goede!"
Thuis en eldersis Ada trouwens precies hetzelfde. Ik ben maar een bofkont mat Ada als levenspartner!
Als je je sport of je werk doet met tegenzin, zul je deze verbeteringen niet bereiken. "Geluk kun je niet afdwingen, maar succes wel!", aldus Hans van Breukelen.

Natuurlijk krijg je in je (sport)leven tegenslagen. Je kunt dan zelf kiezen. Je kunt denken in problemen, maar je kunt ook denken in mogelijkheden. Iedere crisis is een kans op verandering. Als alles goed gaat, heb je immers geen enkele behoefte om het roer om te gooien. Mijn moeder hield mij altijd voor: "Kijk naar wat je hebt, niet naar wat je mist!"
Wat dat aangaat: probeer positief te denken. Veel zaken in het leven kun je niet veranderen. Maar wat je wel kunt veranderen, is je eigen denken. Je hebt zelf de keuze om te denken in mogelijkheden of in problemen. Zoek dus naar mogelijke oplossingen voor problemen. Er lopen genoeg mensen rond, die voor elke oplossing wel een probleem weten te vinden.
Hans van Breukelen behoort tot de mensen, die sterker worden door teleurstellingen te overwinnen.

Het mooiste compliment, dat hij had kunnen krijgen, was in 2008 opgetekend uit de mond van Edwin van der Sar, Nederlands recordinternational, die na de gewonnen stafschoppenserie van Manchester United tegen Chelsea zei: "Eindelijk had ik mijn Van Breukelenmoment!"

In zijn functie als manager van F.C. Utrecht hielp Van Breukelen Dirk Kuijt aan zijn eerste profcontract. "Wat wil je verdienen?" was de vraag van de manager.
"Duizend gulden per maand", was het antwoord van de leergierige Kuijt. Dat bedrag verdiende hij als leerling-schilder.
"Dit was de makkelijkste onderhandeling, die ik ooit gehad heb!", zei Van Breukelen, die daarna de loftrompet stak over de bekendste Katwijker: "Hij is er altijd bezig, hoe hij zich kan verbeteren. Als aanvaller helpt hij mee verdedigen. De inzet is altijd de volle 100%. En daarnaast: Dirk laat zijn teamgenoten beter voetballen. Een elftal is niet simpelweg de 11 beste voetballers opstellen. De opstelling moet zo zijn, dat het team als geheel op zijn best is. En Dirk is een teamspeler, die nooit zal verzaken!"
Daar een deel van de opbrengst van "Winnen : van talent naar topspeler" bestemd was voor de Dirk Kuyt Foundation, werd in de bibliotheek van Katwijk een cheque van € 5000,- overhandigd aan een vertegenwoordiger van deze stichting.

Ook de toegangsgelden van deze interessante avond gaan naar dit goede doel. De Dirk Kuyt Foundation zet zich in voor de gehandicaptensport op een kleinschalige manier. Daar ik zelf af en toe als trainer bij het gehandicaptenschaatsen mag fungeren en iedere vrijdagmiddag een paar rondje rondrij met Alexander Marselis, sta ik volledig achter dit goede doel.

Ook de opbrengst van de verkoop van "Winnen" in de bibliotheek was gedeeltelijk voor de Dirk Kuyt Foundation. Uiteraard was er de mogelijkheid om dit boek door de auteur te laten signeren.

Na voetbalwedstrijden is het gebruikelijk, dat spelers van shirt wisselen met hun tegenstander. Dit leek mij in deze locatie niet zo'n geslaagd idee. Derhalve kwam ik als auteur op het idee om de zeer inspirerende Hans van Breukelen te voorzien van een door de schrijver gesigneerd sportboek, waar mentale training ook een regelmatig terugkerend element is: "Molen- en Merentocht".